Առաջադրանքներ

1. Նշիր 𝑀(−1/9; 1/13) կետի օրդինատը:

1/13

2. Կոորդինատային հարթության վրա նշված են 𝑥 և 𝑦 կոորդինատներով կետեր:

Որոշիր 𝐶 կետի կոորդինատները:

-2\4,-3\4

3. 𝐺(1/8; 0) կետը գտնվում է կոորդինատային առանցքներից մեկի վրա:

Ո՞ր առանցքի վրա է գտնվում 𝐺 կետը:

x

4. Ո՞ ր քառորդում է գտնվում 𝐴(15 1/6; −34 1/11) կետը:

4

5. 𝐴(0;0); 𝐶(1/13; 1/54); 𝐷(1/13; 0) կետերը 𝐴𝐵𝐶𝐷 ուղղանկյան երեք գագաթներն են:

Գտիր 𝐵-ի՝ չորրորդ գագաթի կոորդինատները:

0, 1\54

6. 𝐿(8/17; −16/29), 𝐷(−8/17; 16/29), 𝑀(−8/17; −16/29), 𝐶(8/17; 16/29) կետերից ո՞րն է գտնվում 𝐼𝐼𝐼-րդ քառորդում:

𝑀(−8/17; −16/29)

7. 8 սմ երկարությամբ հատվածը որպես միավոր վերցված կոորդինատային առանցքի վրա պատկերիր 0, 1/8, 2/8, 3/8, 4/8, 5/8, 6/8, 7/8, 8/8, 10/8, 11/8, 12/8 կետերը։

8. Կոորդինատային առնացքի վրա պատկերիր հետևյալ կետերը.

ա) A (-1 1/2)

բ) B (-1 1/5)

գ) C (-3 1/2)

դ) D (-4 1/2) 

9. Կոորդինատային հարթության վրա պատկերիր հետևյալ կետերը.

2*. Եթե մտապահված թվի եռապատիկին գումարենք 4 և ստացված թիվը բաժանենք 7-ի, ապա կստանանք 13։ Գտնել մտապահված թվի թվանշանների գումարը։

11

Լրացուցիչ աշխատանք

1.  4 սմ երկարությամբ հատվածն ընդունելով որպես միավոր հատված՝ կոորդինատային առանցքի վրա պատկերիր հետևյալ կետերը.

2. Կոորդինատային առանցքի վրա պատկերիր A (1/2), B (2), C (2 3/4) կետերը։ Հաշվիր AB, BC, AC հատվածների երկարությունները։

1 1\2, 3\4, 1\4

3. Կոորդինատային հարթության վրա պատկերիր հետևյալ կետերը.

5. Օպերատորը օրական 6 ժամ աշխատելով, 3 օրում կարող է 45 էջ մուտքագրել։ Նա օրական քանի՞ ժամ պետք է աշխատի, որ 8 օրում 160 էջ մուտքագրի։

8

Задания

1. Тёплый
2. родной
3. синий
4. тёплая
5. родная
6. синяя
7. тёплое
8. родное
9. синее

 Допишите окончания прилагательных и некоторых существительных.

Заказная бандероль, стальный рельс, старый путь, большая прорубь, новый тюль, больная мозоль, нашый плацкарт…, свежий картофель, хороший шампунь, кожание туфли , моя фамиля , грязний манжет

1. ая
2. ый
3. ая
4. ое
5. ее
6. ая
7. ой
8. ое
9. ый
10. ые
11. ые

1. ое
2. ое
3. ое
4. ые
5. ый
6. ую
7. ый
8. ий
9. ый

Ոսկե կարաս

1. Գրել կանաչով նշված բառերի հականիշները։

Աղքատ – չունևոր

անգետ – անիմաց

գոռալ – բղավել

ճշմարիտ – իրավացի

1. Բացատրել կարմիրով նշված դարձվածքները։

աչքդ լո՛ւս – շնորհավորանք

աչքերը չորս է բաց անում – ապշել

1. Նարնջագույնով նշված բառերը բառակազմորեն վերլուծել՝ արմատ, ածանց։

վարուցանք – վար – ու – ցան – ք

թագավոր – թագ – ավոր

1. Ի՞նչու էր գյուղացիներից ամեն մեկը պնդում, թե ոսկու կարասը մյուսինն է և ոչ իրենը։ Մարդու ո՞ր հատկանիշի մասին է խոսում դա։

Դա խոսում է նրանց ազնվության մասին։

1. Քո կարծիքով՝ ի՞նչու թագավորը կարասի մեջ օձեր տեսավ։

Դա նրանից է որ թագավորն ագահ և անազնիվ է։

Ինքնաստուգում

1․ Բացատրեք «Հայրենիք» հասկացությունը

Հայերնիքն այն տարածքն է, որտեղ բնակիչները կիսում են նույն լեզուն և մշակույթը

2․ Որո՞նք են Մեծ Հայքի 15 նահանգները

Այրարատ,Գուգարք,Տայք,Բարձր Հայք, Սոփք, Աղձնիք, Տուրուբերան, Վասպուրական,Ուտիք, Արցախ, Սյունիք, Մոկք, Կորչայք, Փայտակարան, Պարսկահայք

3․ Որքա՞ն են Մեծ և Փոքր Հայքերի տարածքները

Մեծ հայք – 30000

Փոքր հայք – 130000

4․ Ինչպե՞ս է Վանա լճի նախկին անվանումը

Բզնունյաց ծով

5․ Ո՞րն է հայերի հայրենիքը

Հայաստանը ներկայումս։ Հայկական լեռնաշխարհը:

6․ Ե՞րբ է սկզբնավորվել քարի դարը և ի՞նչ փուլերի է բաժանվում

Սկսվել մարդկության առաջացումից և տևել է մինչև Ք․ա․ վեցերորդ հազարամյակ։
Բաժանվել է հին քարի դար, միջին քարի դար և նոր քարի դար։

7․ Ինչո՞վ է հայտնի Ախթամար կղզին

Իր ճարտարապետական կառույցներով, որոնից այժմ կանգուն է միայն Սուրբ Խաչ եկեղեցին։

8․ Ինչո՞ւ է Հայաստանի տարածքը կոչվում լեռնային երկիր

Որովհետև գտնվում է լեռնային գոտում՝ Հայկական Լեռնաշխարհում։

9․ Ինչպե՞ս են օտարները կոչել Հայաստանը

Արմենիա, Սոմխեթ,Ուրարտու

10․ Ո՞րն է Վանի թագավորության նշանակությունը Հայաստնի թագավորության մեջ

Հայաստանի տարածքում ստեղծվել էին բազմաթիվ վաղ պետական կազմավորումներ, բայց Վանի թագավորությունը կանխեց դա։

11․ Որոնք են Հայկական լեռնաշխարհի սահմանները

է Առաջավոր Ասիայում՝ Իրանական և Փոքրասիական սարահարթների միջև։ Հյուսիսում Կովկասյան լեռներն են և Սև ծովը, հարավում՝ Միջագետքի դաշտավայրը։

12․ Որտե՞ղ է գտնվել Կիլիկյան Հայաստանը

Փոքր Հայքում, զբաղեցրել է պատմական Կիլիկիա շրջանը

13․ Որո՞նք են հին քարի դարի կարևոր կայանները

Արտին լեռան վրա, Արզնիում, Ազոխում

14․ Ո՞վ թալանեց Արդինի-Մուսասիր գլխավոր տաճարը

Սարգոն 2-րդն

15․ Ի՞նչ է Միջնաշխարհը

Հայկական լեռնաշխարհի կենտրոնական մասը կոչվում է միջնաշխարհ։

16․ Ի՞նչ գիտեք Թեյշեբային քաղաքի մասին

Ռուսա Բ ներկայիս Երևանի տարածքում կառուցեց Թեյշեբաինի (Կարմիր բլուր) քաղաքը։ Այն նվիրված էր ռազմի և քաջության աստված Թեյշեբային։

17․ Ո՞րն է Հայկական բարձրավանդակի ամենաբարձր լեռը և որքա՞ն է բարձրությունը

Արարատը 5137մ

18․ Ո՞վ է Արատտայի հովանավոր աստվածը

Հայկը

19․ Հյուսիսից արշավող ո՞ր ցեղերի դեմ է պայքարել Վանի թագավորությունը

Սկյութական ցեղեր

20․ Ո՞ր լեզվաընտանիքին են պատկանում հայերը

Հնդեվրոպական

21․ Ո՞վ է Ռուսա 3-ի հայրը

Սարդուրի Դ

22․ Ի՞նչ է «Ոսկե եռանյունին»

Հայկական լեռնաշխարհում բացվել են նեոլիթյան բազմաթիվ հուշարձաններ։ Դրանցից հատկապես կարևոր են Աղձնիքի և Հայոց Միջագետքի տարածքում գտնվողները։ Այդ տարածքը հնագետները անվանում են <<Ոսկե եռանկյունի>>։

23․ Ո՞վ է կառուցել «Շամիրամի ջրանցքը»

Մենուա արքան։

24․ Ինչո՞ւ է Արարատը համարվում սրբազան լեռ

Որովհետև ըստ Աստվածաշնչի,այնտեղ հանգրվանել է Նոյի Տապանը

25․ Ո՞ր թվականներին է գահակալել Արգիշտի 1-ը

մոտ մ.թ.ա. 827- մոտ մ.թ.ա.764, Վանի թագավորության թագավոր մ.թ.ա. 786-764 թվականներ։

26․ Մեծ Հայքի ո՞ր նահանգներն է իր մեջ ընդգրկում ներկային ՀՀ տարածքը

Սյունիքը

27․ Ե՞րբ է հայտնագործվել կրակը

Քարի դարում

28․ Ո՞րն է ՀՀ ամենաբարձր գագաթը և որքա՞ն է բարձրությունը

Արագած բարձրությունը 4090 մ

29․ Ո՞ր արքան ստեղծեց տեղական սեպագիրը

Իշպուինի

30․ Ո՞րն է Հայկական լեռնաշխարհի առաջին պետությունը

Արատտա

31․ Ո՞ր երկրի մասին է ասվում՝ ընդարձակ, հպատակություն չճանաչող երկիր

Նաիրի երկիր

32․ Ո՞րն է Հայկական լեռնաշխարհի գործող հրաբխային գագաթը

Թոնդրակ կամ Թոնդուրեկ

33․ Ո՞վ է հաջորդել Իշպուինիին

Մենուա

34․ Որո՞նք են Հայկական լեռնաշխարհի երեք խոշոր լճերը

Սևանա լիճ, Վանա լիճ, Ուրմիա լիճ

35․ Ի՞նչ է Շանիդարը

 քարեդարյան հնավայր-քարայր Հայկական լեռնաշխարհի հարավարևելյան մասում

36․ Ո՞րն է Սևանա լճի նախկին անվանումը

Գեղամա ծով

37․ Ո՞վ է Ուրարտուի առաջին արքան

Սարդուրի Ա

38․ Ո՞վ է հիմնադրել Էրեբունի մայրաքաղաքը

Արգիշտի Ա

39․ Ասորեստանի ո՞ր արքան Ք․ա․ 833թ․ պարտվեց հայկական զորքերին

Սալմանասար Գ-ին

40․ Ո՞րն է Բրոնզե դարի կարևոր նվաճումը
Զենք ստանալը։

41․ Ո՞ւմ օրոք է Վանի թագավորությունն ունեցել տարածքային ամենամեծ աճը

Սարդուրի Բ

42․ Ո՞րն է Ուրմիա լճի նախկին անվանումը

Կապուտան ծով

43․ Որո՞նք են Հայկական լեռնախշարհի խոշոր գետերը

Տիգրիս, Եփրատ, Կուր, Արաքս,Արածանի

44․ Ո՞րն է հայոց մայր գետըԱրաքսը

45․ Ո՞վ է հաջորդել Սարդուրի 1-ին

Իշպուինին

46․ Ո՞ր թվականին է գահակալել Մենուա արքան

Ք․ա․  9-րդ դար – մոտ Ք․ա․ 786

47․ Ո՞վ է հիմնադրել Տուշպա մայրաքաղաքը

Սարդուրի 1-ին

48․ Ո՞ր գետում և ո՞ր արքայի օորոք հայ ժողովուրդը մկրտվեց քրիստոնյա

Արածանիիջրերում 301 թ․ Հայոց Տրդատ 3-րդ Մեծ արքան, արքունիքը, զորքը և ժողովուրդը մկրտվել են քրիստոնյա։

49․ Որո՞նք են Հայկական լեռնաշխարհի նշանավոր դաշտերը

Արարատյան դաշտ,Մշո դաշտ

50․ Ո՞ր է Խալդի աստծո պաշտամունքի գլխավոր կենտրոնը

Խալդի աստծո պաշտամունքի գլխավոր կենտրոնը Արդինի-Մուսասիր տաճարն է։

Դասարանական աշխատանք

1. Խմբագրեք պատմությունը ։

Գյուղում մի ծերուկ էր ապրում։ Նա աշխարհի ամենադժբախտ մարդկանցից մեկն էր։ Ամբողջ գյուղը հոգնել էր նրանից։ Ծերուկը մշտապես մռայլ էր, թթված դեմքով։ Եվ որքան գնում, այնքան ավելի դժգոհ էր դառնում, այնքան ավելի թունոտ էին հնչում նրա խոսքերը։ Մարդիկ խուսափում էին նրանից․ նրա դժբախտությունն անցնում էր շրջապատին։ 

Երբ ծերունին արդեն ութսուն տարեկան էր, շատ անսպասելի բան պատահեց, այնպիսի բան, որ ոչ մեկի հավատը չէր գալիս։ Անհավատալի լուրը կայծակի արագությամբ տարածվեց․

-Ծերունին այսօր երջանիկ ,է չի բողոքում, նույնիսկ ժպտում է, դեմքը լրիվ փոխվել է։ 

Ամբողջ գյուղը հավաքվեց, ծերուկին հարցնում էին․

-Քեզ ի՞նչ է պատահել, ի՞նչ է եղել։ 

-Ոչինչ, -պատասխանում էր ծերուկը,- ութսուն տարի ջանում էի երջանիկ լինել, բայց ոչինչ չստացվեց։ Ես էլ որոշեցի ապրել առանց երջանկության։ Ահա թե ինչու եմ երջանիկ։ 

2. Գրի՛ր տրված բառերի հոմանիշները՝ դժբախտ, հոգնել, երջանիկ, ջանալ։ 

դժբախտ – անբախտ

հոգնել – խոնջել

երջանիկ – բախտավոր

ջանալ – ձգտել

3. Տեքստից դուրս գրի՛ր հականիշ բառեր։ 

Դժբախտ – երջանիկ

թթված դեմք – ժպտուն դեմք

4. Տեքստից դուրս գրի՛ր ածականներ։ 

Մռայլ,ամենադժբախտ,թթված,դժգոհ,թունոտ,անհավատալի,անսպասելի,երջանիկ։

5. Ներկայացրո՛ւ պատմության գաղափարը՝ ասելիքը։ 

Պատմության ասելիքն այն է, որ ամեն մեկը, եթե ուզում է երջանիկ լինել պետք է ապրի իր կյանքով։

6. Պատմության համար վերնագիր հորինեք։  

Դժբխտությունը հաղթահարած ծերունին