Դասարանական աշխատանք

1. Կատարիր գործողությունները.

ա) (-3/10) + (-4/10) = -7\10

բ) (+1/4) + (-2/3) =  -5\12

գ) (-2 5/9) + (-6 1/9) = -8 6\9

դ) (+2/15) + (-7 1/15) = -6 14\15

ե) 1 7/50 – 2 43/50 = -1 -36\50

զ) -67 – 1/5 = -68\5

է) 3 7/10 – (8 4/5) = -5 -1\10

ը) (-15 1/80) – (-25 7/80) =10 8\80

2. Հաշվիր արտադրյալը.

ա) 9/8 ⋅ 1/8 = 9\64

բ) −18/37 ⋅ 1 = -18\37

գ) (−5/13)⋅(−2) = 10\13

դ) 6 5/9 ⋅ 1/9 = 59\9 x 1\9 = 59\81

ե) −42⋅(−2 3/7)= -42\1 -17\7 = 414\7

զ) (−2/7)⋅(−49)= 98\7

3. Գտիր սխալ պնդումը:

• Երկու բացասական ռացիոնալ թվեր բազմապատկելիս ստացվում է դրական ռացիոնալ թիվ:
• Բացասական ռացիոնալ թիվը դրական ռացիոնալ թվով բազմապատկելիս ստացվում է դրական ռացիոնալ թիվ:

4. Զբոսաշրջիկը քայլեց 1 4/5 ժամ: Հաշվիր, թե որքա՞ն ճանապարհ անցավ զբոսաշրջիկը, եթե նա քայլում էր 4 1/9 կմ/ժ արագությամբ:

5. Հաշվիր քանորդը.

ա) 1/13 : 8/13 = 13\104

բ) (−6/22) : (−1) =-6\-22

գ) (−48/49) : 6 = -48\294

դ) 1/38 : 8/19 = 19\304

ե) (−4/5) : (−8/9) = -36\40

զ) (−1 2/3) : (−10 1/3) = -5\3 -31\3 = -15\93

6. Ընտրիր ճիշտ պնդումը:

• Բացասական ռացիոնալ թիվը դրական ռացիոնալ թվի վրա բաժանելիս ստացվում է բացասական ռացիոնալ թիվ:
• Բացասական ռացիոնալ թիվը դրական ռացիոնալ թվի վրա բաժանելիս ստացվում է դրական ռացիոնալ թիվ:

7. Բեռնատարը 81 կմ/ժ արագությամբ շարժվելով անցավ 729 կմ: Քանի՞ ժամ ծախսեց բեռնատարը այդ ճանապարհի վրա:

9

8. 36 կմ հեռավորություն ունեցող երկու կետից միաժամանակ իրար հանդեպ դուրս եկան երկու հեծանվորդ 10 կմ/ժ և 8 կմ/ժ արագություններով։ Քանի՞ ժամ հետո նրանք կհանդիպեն։

2

Լրացուցիչ առաջադրանք

1. Կատարիր գործողությունը.

ա) (-2/9) + (-5/9) =-7\9

բ) (+1/7) + (-5 3/7) = -37\7

գ) (7/58) − (−18/58)= 25\58

դ) 7 1/21 − 53 3/12 =  148\21 – 639\12 = 1776\252 – 13419\252 = -11643\252

2. Հաշվիր արտադրյալը/քանորդը.

ա) 7/5 ⋅ 3/8 = 21\40

բ) −1/63 ⋅ 3/4 = -3\252

գ) (−14/54) : 9 = -14\486

դ) 3/48 : 9/6 =18\432

3. Խողովակի միջով լցվում է 1000 լ ջուր։ Ճյուղավորվող հանգույցներից յուրաքանչյուրում ջուրը բաժանվում է երկու հավասար մասի։ Քանի՞ լիտր ջուր է լցվում Y անոթը։

750

4. Ամիսներից մեկում կա 5 շաբաթ օր և 5 կիրակի, բայց միայն 4 հինգշաբթի և 4 երկուշաբթի։ Դրան հաջորդող ամսում կլինի՝ 

ա) 5 չորեքշաբթի 

բ) 5 հինգշաբթի 

գ) 5 ուրբաթ 

դ) 5 շաբաթ օր 

ե) 5 կիրակի

5. Իրարից 54 կմ հեռավորության վրա գտնվող երկու գյուղերից միաժամանակ իրար ընդառաջ դուրս եկան երկու հեծանվորդ 12կմ/ժ և  15 կմ/ժ արագություններով։ Քանի՞ ժամ հետո նրանց միջև եղած հեռավորությունը կլինի 27 կմ:

1

Задание

1. Игра “Собери пословицу”

Ученье свет, а не ученье – тьма.

Мир строит, а война разрушает.

2. В таблицу необходимо занести цифры, соответствующие словам…/

Мужской род	Женский род	Средний род
Рояль Корабль Путь Тюль	Простыня Конфета Фамилия Радость	Полотенце Солнце Село Впечатление

1.Рояль  2.Полотенце  3.Простыня   4.Конфета 5.Солнце 6.Корабль 7.Фамилия 8.Село 9.Впечатление 10.Путь 11.Тюль 12.Радость

3. Определите род существительных.

	М	Ж	Ср		М	Ж	Ср
Слон	Слон	Ручка	Полотно	Сосна	Тигр	Сосна	Солнце
Ручка	Водопад	Кепка	Зрелище	Шапка	Ворон	Шапка
Полотно	Зубр			Солнце		Тетрадь
Зрелище				Тигр		Неприятность
Водопад				Тетрадь
Кепка				Неприятность
Зубр				Ворон

4. Устранение ошибок в употреблении существительных

Маленький мышь, вкусное яблоко, трудная фамилия, мокрое полотенце, чистая простынь, железная рельса, ужасный насекомый, печеный картофель, огромная рояль, белая сирень, раскидистый тополь, горячее кофе.

Առաջադրանքներ

1. Ի՞նչ է հաղորդում Մովսես Խորենացին Սկայորդու մասին:

Ըստ Մովսես Խորենացու` Հայկազունիների ավագ ճյուղի ներկայացուցիչ Սկայորդին իշպանություն է ստեղծում Հայաստանի հարավ-արևմուտքում: Նա այնքան էր ուժեղացել, որ Ք.ա. 681 թվականին առանց վարանելու ապաստան է տալիս Ասորեստանի թշնամիներին:

2. Ո՞վ է Պարույր Հայկազունին:

Ք.ա. 7-րդ դարի երկրորդ կեսին, Վանի թագավորության թուլացմանը զուգընթաց, Սկայորդու որդի Պարույրի գլխավորությամբ հզորանում էր այս իշխանությունը: Պարույրը տիրում էր Վանա լճից մինչև Եփրատ ընկած ողջ տարածքին:

3. Ներկայացրեք նրա գործունեությունը:

Նա դաշինք կնքեց Մարաստանի և Բաբելոնիայի հետ` ընդդեմ Ասորեստանի: Ք.ա. 612 թ. դաշնակիցների զորքերը գրավեցին Ասորեստանի մայրաքաղաք Նինվեն: Դրան մասնակցելու համար Պարույր Հայկազունին թագադրվեց Մարաստանի արքայի կողմից և ճաբաչվեց Հայաստանի թագավոր:

4. Ի՞նչ անուն է ստացել Հայկազունիների նոր ճյուղը: Ինչու՞:

Երվանդունի կամ Երվանդական

5. Նկարագրեք Երվանդ Սակավակյացի գործունեությունը:

Երվանդ Սակավակյացն ուներ 40.000 հետևակ և 8000 հեծյալ զորք: Այն ժամանակներում դա բավական մեծ ուժ էր: Նրա օրոք թագավորության սահմանները հյուսիսում հասնում էին Կուր գետ և Սև ծով, հարավում`Հյուսիսային Միջագետք, իսկ արևմուտքում` Կապադովկիա: Այսպես ձևավորվեց համահայկական երկրորդ թագավորությունը:

6. Ե՞րբ է գահակալել Տիգրան 1 Երվանդյանը: Ինչու՞ նա օգնեց Կյուրոս Մեծին:

Կյուրոս Մեծին նա օգնել է տապալելու Մարաստանի տերությունը, քանի որ վերջինս արշավել էր Հայաստանի դեմ:

7. Ինչպե՞ս է բնութագրում Հայոց պատմահայրը Տիգրան Երվանդյանին: Ներկայացրեք նրա թագավորության սահմանները:

Մովսես Խորենացին նրան համարում է Հայկից և Արամից հետո ամենաքաջ Հայկազունին: 

Վերջինս սահմանները Միջերկրական ծովից և Եգիպտոսից ձգվում էին մինչև Հնդկաստան:

Կույր աշուղը Հ․թումանյան

Ինքնաստուգում

1. Հաշվիր 

ա) 385-ի 100%-ը

385

բ) 3000-ի 50%-ը

1500

գ) 750-ի 5%-ը

75\10 x 5\1

375\10

դ) 800-ի 30%-ը

240

2. Կոորդինատային հարթության ո՞ր քառորդում են գտնվում հետևյալ կետերը․

ա) (-7; +2) 2

բ) (+3; +1) 1

գ) (-3; -5) 3

դ) (-15; +6) 2

3. Տուփում կա 5 սպիտակ գնդակ և 21 կարմիր գնդակ: Որքա՞ն է հավանականությունը, որ տուփից պատահականորեն վերցված գնդակը կլինի սպիտակ գույնի:

5\26

4. Կատարիր գործողությունը․

ա) -27 + 2 = -25

բ) -3 – (-13) = 10

գ) 35 – 40 = -5

դ) -84 – 6 = -90

ե) -43 + 47 = 4

զ) -65 + 60 = -5

է) -21 – (-7) = -14

ը) 84 – 94 = -10

5. Կատարիր բազմապատկում/բաժանում

ա) +56 ։ (-7) = -8

բ) -100 : (-5) = 20

գ) – 42 : (+6) = -7

դ) -36 : (-3) = 12

ե) (-3) • (+4) = -12

զ) (+7) • (-14) = -98

է) (-11) • (+7) = -77

ը) (+21) • (-5) = -105

6. Գրքում կա 300 էջ։ Անին կարդացել է գրքի 54%-ը։ Գրքի քանի՞ էջ դեռ պետք է կարդա Անին։

300 54% = 162

300 – 162 = 138

7. Թվի 40%-ը այդ թվի ո՞ր մասն է կազմում։

40\100

8. Հաշվիր տառային արտահայտության արժեքը, եթե a = 3, b = 4

ա) 3 • a + 5 • b = 29

բ) 10 • (a + b) : 5 = 14

9. Հաշվիր համեմատության անհայտ անդամը:

ա) 1/4 = 5/20

բ) 3/7 = 21/49

գ) 5/7 = 45/63

10. Հետևյալ մեծություններիղ որո՞նք են ուղիղ համեմատական․

ա) անցած ճանապարհը և ժամանակը, եթե արագությունը հաստատուն է

բ) աշխատող բանվորների քանակը և աշխատանքը կատարելու ժամանանկը

գ) քառակուսու կողմը և մակերեսը 

դ) արագությունն ու ժամանակը, տվյալ ճանապարհը անցնելիս

11. Մի քարտեզի մասշտաբը 1:3000 է, մյուսինը՝ 1:200000

Ո՞ր քարտեզի մասշտաբն է ավելի խոշոր:

ա) 1:200000

բ)1:3000

12. Քարտեզի մասշտաբը 1 : 600․000 է: Տեղանքում երկու քաղաքների միջև հեռավորությունը 66 կմ է:

Որոշիր այդ քաղաքների հեռավորությունը քարտեզի վրա:

11

13. Կատարիր գործողությունները․

ա) (-2) • (|-4| – |-8|)  = 8

բ) ((-3) • (-7) – (-2) • |-4|) • (-6) =-78

14*. Երեք վարպետներ մեկ օրում պատրաստեցին 150 մանրակ։ Առաջինը պպատրաստեց 4 մանրակով ավելի, քան երկրորդը։ Երրորդի պատրաստածը երկրորդից ավելի էր 2 մանրակով։ Այդ աշխատանքի համար վարպետները ստացան ընդհանուր 9000 դրամ։ Որքա՞ն գումար ստացան նրանցից յուրաքանչյուրը։

1 = 4+x

2 = x

3 = 2+x

4+x+x+2+x = 150

3x+-4+-2=

15*. Աշակերտներին երկուական տետր տալու դեպքում 19 տետր կավելանա, իսկ երեքական տետր տալու դեպքում 6 տետր կպակասի։ Քանի՞ աշակերտ էին։ Քանի՞ տետր կար։