Posted in Մաթեմատիկա 6, Uncategorized

Դասարանական աշխատանք

1. Կոնֆետի համար վճարել են 3 անգամ ավելի, կամ 600 դրամով ավելի, քան թխվածքի համար։ Որքա՞ն են վճարել թխվածքի համար։

3x = x + 600

2x = 600

x = 300

2. Տետրերի համար վճարել են 4 անգամ ավելի, կամ 720 դրամով ավելի, քան քանոնի համար։ Որքա՞ն են վճարելքանոնի համար։

x + 720=4x

3x = 720

x = 240

3. Արևի տակ տաքանում էր մի քանի կատու։ Նրանք միասին 10 թաթ ավելի ունեին, քան ականջ։ Քանի՞ կատու էր տաքանում արևի տակ։

x

2x – x = 10

1x = 10

x = 10

10 : 2 = 5

4. Ընդհանուր քանակով 10 շուն ու կատու կերակրեցին 56 պաքսիմատով։ Ամեն շանը հասավ 6, իսկ ամեն կատվին՝ 5 պաքսիմատ։ Քանի՞ շուն ու քանի՞ կատու կերակրեցին։

dogs-x

cats-10 – x

6x + 5(10-x) = 56

6x + 50 – 5x = 56

1x = 6

x = 6

10 – x = 4

5. Քանի՞ հավ ու ոչխար կար տնտեսությունում, եթե հայտնի է, որ բոլոր հավերն ու ոչխարները միասին ունեին 19 գլուխ և 46 ոտք։

x = 15

19 – x = 4

6. Ընդհանուր քանակով 15 եռանկյուն ու քառանկյուն միասին ունեն 53 անկյուն։ Քանի՞ եռանկյուն և քանի՞ քառանկյուն կար։

x = 7

15 – x = 8

7*. (Հին խնդիր)

Մի մարդ հարցրեց ուսուցչին. 

– Քեզ մոտ սովորող քանի՞ աշակերտ ունես։

Ուսուցիչն էլ պատասխանեց.

– Եթե իմ մոտ գան էլի այնքան, որքան ես ունեմ, ու էլի դրա կեսը, ու էլի չորրորդ մասը և նաև քո որդին, ապա ես կունենամ 100 աշակերտ։

x + x + x : 2 + x : 4 + 1 = 100

4x/4+ 4x\4 : 2x\4 + x/4 = 99

11x\4 = 99

x = 36

Քանի՞ աշակերտ ուներ ուսուցիչը։

8. Լուծիր հավասարումը.

ա) x – 4 = 2x + 5

բ) 3x + 1 = x – 7

2x = -8

x = -4

գ) -5x – 11 = -x – 3

դ) 2 + x = 4/5 + 2x

ե) -x + 1/2 = 3x + 4

զ) 2x + 3/5 = -3x + 2

9.

ա) 8 = 3(x – 4) – x

բ) 3(x – 1) + x = 2x

գ) 5(x + 4) + x = 6

դ) 3(x – 7) – 6x = -x

10.

ա) -x = 2

x = -2

բ) -2x = 1/4 

-8\1

գ) 12x = -36

-3

դ) 1/2x = 3

1\6

Լրացուցիչ առաջադրանք

1. Քանի՞ հավ ու ոչխար կար տնտեսությունում, եթե հայտնի է, որ բոլոր հավերն ու ոչխարները միասին ունեին 30 գլուխ և 74 ոտք։

2. 7400 դրամը վճարեցին 19  մետաղադրամներով՝ օգտագործելով միայն 200 և 500 դրամանոցներ։ Քանի՞ 500 դրամանոց մետաղադրամ օգտագործեցին։

x = 7

19 – 7 = 12

3. 27000 դրամը մանրել են 100 և 200 դրամանոցներով։ Սռացել են 170 մետաղադրամ։ Դրանցից քանի՞սն են 100, քանիսը՝ 200 դրամանոց։ 

4*. (Հին հունական խնդիր)

Ասա ինձ, մեծահռչակ Պյութագորաս, քանի՞ աշակերտ է հաճախում քո դպրոցը և լսում քո զրույցները։

– Ահա որքան, – պատասխանեց փիլիսոփան, – նրանց կեսը մաթեմատիկա է ուսումնասիրում, քառորդը՝ երաժշտություն, յոթերորդ մասը ազատ ունկնդիր է, և բացի դրանցից երեք կին էլ կա։ Քանի՞ մարդ էր հաճախում Պյութագորասի դպրոցը։

5. Լուծիր հավասարումը.

ա) 632 108 + 3999 = x

բ) 3(x + 4) = 18

գ) 6 x + 5 = 29

դ) 3 + 2 x = 5

Posted in Մայրենի 6

Ուսումնական գարուն

Գարնանային արձակուրդի ժամանակ ես կարդացել եմ Լևոն Նեսի <<Բալզակ>> վիպակը։ Գրքի գլխավոր հերոսը մի շուն է։ Նախքան նրան կգտնեին ու Բալզակ կանվանեին, նա մի փողոցային շուն էր։ Նա շատ բարի էր և փողոցում գտնվելով՝ շատ նոր բաներ էր սովորում։ Երկար թափառելուց հետո նա հասնում է Երևան և ահա այստեղ հանդիպում է իր ապագա տիրոջը, ով նրան կոչում է Բալզակ։ Շունն այդ ժամանակվանից սկսած ապրում է իր տիրոջ տանը, սակայն հաճախ է հիշում իր մորն ու անդադար նրան է փնտրում։ Այնպես է ստացվում, որ մի ագռավի շնորհիվ գտնում է իր մայրիկին, սակայն որոշում է չմոտենալ, որ ևս մի անգամ չտխրեցնի մայրիկին իրենց բաժանումով, քանի որ տեսնում է, որ մայրը շատ երջանիկ է իր տիրոջ հետ։ Ամբողջ գրքի ասելիքն, իմ կարծիքով, այն է, որ պետք չէ անդադար տխրել, որովհետև դա ոչ մի օգուտ չի տա։ Պետք է կյանքը վայելել, որովհետև անկախ ամեն ինչից՝ այն շարունակվում է։

Posted in Պատմություն 6

Ճամփորդություն դեպի էրէբունի թանգարան

Արձակուրդից առաջ վերջին ուրբաթ օրը մենք դասարանով այցելեցինք էրեբունու թանգարան։ Թեև թանգարանը գտնվում է մեր դպրոցից հեռու, ճամփորդությունը շատ հաճելի էր դասընկերներիս հետ։ Թանգարանը գտնվում է բլրի վրա։ Այն իմ սպասածից ավելի փոքր էր։ Այնտեղ մենք տեսանք շատ նմուշներ պահպանված բերդապատից և լսեցինք դրա պատմությունը։ Մեզ տալիս էին հարցեր կապված էրեբունու հետ, որոնց մենք փորձում էինք պատասխանել։ Այդ ամենի մեջ ինձ համար ամենագեղեցիկ և ամենատպավորիչ մասն բերդապատը բարձրանալն էր և Արգիշտի արքայի քաղաքը հիմնելու սեպագիրը։ Տարածքն ինձ նույնպես շատ դուր եկավ․ շատ կանաչ կար և լավ բնություն։ Ինձ այս ճամփորդությունը շատ դուր եկավ, և ես այն միշտ կհիշեմ։

Posted in Մայրենի 6

Գործնական քերականություն

1. Բառակապակցությունների իմաստներն արտահայտի՛ր տրված բառերով:

Բնակչություն, զորք, երամ:

Մի երկրի բոլոր զինվորները- զորք

 միասին թռչող թռչուններր – երամ

 մի երկրի բոլոր քաղաքների ու գյուղերի բնակիչները – բնակչություն

2. Բառակապակցությունների իմաստներն արտահայտի՛ր տրված բառերով:

Բազմություն, մարդկություն, ագզ, ժողովուրդ:

Մի երկրում ապրող մարդիկ – ազգ

 հավաքված մարդիկ, – ժողովուրդ

ամբողջ աշխարհում ապրող մարդիկ, – մարդկություն

 նույն ազգությանը պատկանող բոլոր մարդիկ – բազմություն

3. Փակագծերում դրված բառերը համապատասխան ձևով գրի՛ր:

Օրինակ՝

Դեպքի վայրում հավաքված ամբոխն (աղմկել): – Դեպքի վայրում հավաքված ամբոխն աղմկում էր:

Կռունկների երամը թռչում էր(թռչել):

Զորքը տեղավորվել է(տեղավորվել) դաշտում:

Ժողովուրդը լսեց(լսել) հռետորին:

Հրապարակում հավաքված բազմությունը ինչ-որ բանի  սպասում (սպասել):

Ավագանին ողջունեց(ողջունել) օտարականին:

Հոտն իջավ(իջնել) սարից:

ժողովուրդը գոհ կլինի(լինել) այդ որոշումից:

Բնակչությունն իր ղեկավարներից խելացի վճիռներ ու որոշումներ է սպասում (սպասել):

Posted in Մաթեմատիկա 6

Դասարանական աշխատանք

1․ Հաշվիր արտահայտության արժեքը․

ա) 4 • (-5) • 8 • (-2) • (-4) = -1280

բ) (-5) • (-20) • 3 • (-7) • 2 = -4200

գ) (-7) • (-1) • 3 • (-5) • (-9) = 945

դ) (-1) • 1 • (-6) • (-14) • 5 = 420

2․ Հաշվիր

ա) +38 ։ (-19) = -2

բ) -60 : (-30) = 2

գ) – 72 : (+8) = -9

դ) -55 : (-5) = 11

ե) -300 : (+3) = -100

զ) +837 : (-1) = -837

է) 0 : (-14) =0

ը) -121 : (-11) = 11

թ) +39 : (-13) = -3

3․ Գրքում կա 300 էջ։ Անին կարդացել է գրքի 60%-ը։ Գրքի քանի՞ էջ դեռ պետք է կարդա Անին։

120

4․ Քարտեզի վրա տեղանքի 130 կմ-ին համապատասխանող հատվածի երկարությունը 10 սմ է:

1: 13

Որոշիր քարտեզի մասշտաբը:

5․ Թվի 30%-ը այդ թվի ո՞ր մասն է կազմում։

30\100

6․ Ուղղանկյան պարագիծը 900մ է։ Գտիր նրա պարագծի 1%-ը։

9

7․ Խանութը ստացավ 400 կգ գազար:

Աննան գնեց ամբողջ գազարի 5 %-ը, իսկ Արմենը՝ 1%-ը:

20

4

Քանի՞ կգ գազար գնեց նրանցից յուրաքանչյուրը:  

8. Հաշվիր 

ա) 200-ի 10%-ը

20

բ) 500-ի 5%-ը

25

գ) 5000-ի 70%-ը

3500

դ) 10000-ի 50%-ը

500

9. Ուղղանկյան և քառակուսու պարագծերը հավասար են։ Գտիր քառակուսու կողմը, եթե ուղղանկյան չափումներն են՝ 60 սմ և 20 սմ։

40

10. Գործարանի եթեք արտադրամասում աշխատում են 900 բանվորներ։ Առաջին արտադրամասում բանվորների քանակը 3 անգամ մեծ է, քան երկրորդում, իսկ երրորդում 150-ով փոքր է, քան առաջինում։ Քանի՞ բանվոր է աշխատում ամեն մւ արտադրամասում։

1 – 3x

2 – x

3 – 3x – 150

3x + x + 3x – 150 = 900

7x = 1050

3x = 450

x = 150

3x – 150 = 300

Լրացուցիչ առաջադրանք

1․ Պանիրը արժեր 1100 դրամ: Որքա՞ն է պանրի նոր գինը 5%-ով էժանանալուց հետո:

1045

2․ Գիրքն ունի 400 էջ, ես կարդացել եմ նրա 25%-ը։ Քանի՞ էջ եմ կարդացել։

300

3. Մայրուղու երկարությունը 660 կմ է։ Ի՞նչ երկարություն կունենա այդ մայրուղու պատկերումը քարտեզի վրա, որի մասշտաբը 1 ։ 2․750․000 է։

24սմ

4. Որոշիր նշանը

ա) (+) : (-) : (-) : (+) = +

բ)  (-) : (-) : (+) : (+) = +

գ)  (+) : (+) : (+) : (-) = –

դ)  (+) : (-) : (-) : (-) = –

ե) (-) : (-) : (-) : (-) = –

զ) (-) : (+) : (+) : (-) = +

5. Կատարիր գործողությունը

ա) 2/5 • 3/7 =  6\35

բ) 1/9 • 10/11= 10\99

գ) 5/12 : 15/6 = 1\6

դ) 7/8 : 14/16 = 46\51

6. Գնեցին 40 դրամանոց 4 քանոն և 80 դրամանոց 3 անկյունաչափ ու վճարեցին 500 դրամ։ Որքա՞ն մանր ստացան։

100

Posted in Մայրենի 6

Գործնական քերականություն

1. Տրված բառերը դարձրո՛ւ հոգնակի և տեղադրի՛ր նախադասությունների մեջ

Սուզանավ – սուզանավեր, ծովախորշ – ծովախորշներ, լողափ – լողափներ, մանր – մանրներ, ծովափիղ – ծովափղեր, արկղ – արկղեր:

Ծովափղերը ավելի փոքր են, քան բծավոր փոկերը:

Փոկերն ափից շատ հեռու չեն գնում, մեծ մասամբ լողափների  ու գետաբերանների  մոտ են հանդիպում:

Խորտակված սուզանավերում անձնակազմերը փրկելու համար հատուկ սարք են ստեղծել, որն անվանում են Մոմսենի փրկարար զանգ:

Այս ու այն կողմ թափթփված  արկղերը  հուշում էին,  որ երեկոն սովորական  ավարտ չի ունեցել:

Մայրը խոշոր ելակներն ընտրեց մուրաբայի համար, իսկ մանրներով տորթը զարդարեց:

Մարդկանց շնաձկներից պաշտպանելու համար հատուկ ցանցեր են դրել Հարավային Աֆրիկայի, Ավստրալիայի, Մեքսիկական ծոցի բոլոր ծովախորշների երկարությամբ:

2.Փակագծերում տրված բառերը պահանջվող թվով դի՛ր (եզակի կամ հոգնակի) և համապատասխանեցրո՛ւ նախադասությանը:

Կան ջրային խուզարկուներ («խուզարկու»), որոնք (որ) ծովերում (ծով) ու օվկիանոսներում (օվկիանոս) գանձեր (գանձ) են որոնում: Հայտնի են հեքիաթային հաջողություններ (հաջողություն): Վագներն իրենց ընկերների (ընկեր) հետ Ֆլորիդայի ափերի (ափ) մոտ խորտակված իսպանական նավեր հայտնաբերեցին(նավ) ավելի քան միլիոն դոլար արժեցող գանձեր են գտել: Բայց ավելի մեծ թիվ են կազմում այնպիսի որոնողները (որոնող), որոնք(որ) չեն կարողանում նույնիսկ որոնումներ չեն կարողանում անել(որոնում) նաև չեն կարողանա ծաղսեր (ծախս) փակել:

.Փակագծերում տրված բառերը պահանջվող թվով դի՛ր (եզակի կամ հոգնակի) և համապատասխանեցրո՛ւ նախադասությանը:

Կան ջրային … («խուզարկու»), … (որ) … (ծով) ու … (օվկիանոս) … (գանձ) են որոնում: Հայտնի են հեքիաթային … (հաջողություն): Վագներն իր … (ընկեր) հետ Ֆլորիդայի … (ափ) մոտ խորտակված իսպանական… (նավ) ավելի քան միլիոն դոլար արժեցող (գանձ) է գտել: Բայց ավելի մեծ թիվ են կազմում այնպիսի … (որոնող), … (որ) չեն կարողանում նույնիսկ … (որոնում) … (ծախս) փակել:

) է գտել: Բայց ավելի մեծ թիվ են կազմում այնպիսի … (որոնող), … (որ) չեն կարողանում նույնիսկ … (որոնում) … (ծախս) փակել:

3. Տեքստի գոյականները հոգնակի դարձրո՛ւ: Քn կարծիքով, ո՞ր գոյականների թիվը չպիտի փոխել:

Դանդաղ ընթանում են անապատների նավերը՝ ուղտերը. նրա վրա սպիտակ ստվերների նման անշարժացել են հեծյալները: Ավազներն ու քարերն ասես շիկացած վառարաններ լինեն. կրակներ են շնչում: Օդը կանգնած է: Կապտավուն երկինքը պատած է կիսաթափանցիկ կարմրավուն մշուշաքողերով, և հորիզոնը գրեթե ձուլվել է երկնքին: Անապատների ճնշող լռությունը խախտում են միայն ուղտերի վզերից կախված զանգուլակների միապաղաղ զնգզնգոցները:

Posted in Մաթեմատիկա 6

Դասարանական աշխատանք

1. Արդյո՞ք 2 թիվը տրված հավասարման արմատ է.

ա) x – 2 = 0

այո

բ) x + 4 = 0 

ոչ

գ) 2x = 4

այո

դ) 3x – 4 = x

այո

2. Լուծիր հավասարումը (2-6 վարժություններ).

ա) x – 2 = 0

2

բ) x + 4 = 0 

-4

գ) 100 + x = 0

-100

դ) x – 5 = 6

11

ե) x + 2 = 5

3

զ) x – 11 = -7

4

3. 

ա) x – 1/2 = 1/2

2\2

բ) x – 1/3 = 1/4

7\12

գ) x – 1 = -1/3

2\3

դ) 1/7 + x = 11

78\7

ե) 7/9 + x = 2 1/2

1 6\18

զ) x – 2 1/2 = -1 3/5

4. 

ա) 3x = 2

2\3

բ) 6x = -7

-7\6

գ) -2x = 1/4

1\8

դ) 1/2x = 3

6

ե) -1/3x = -3

9

զ) -x = 2

-2

5. 

ա) 2x – 6 =0

3

բ) 12 + 3x = 0

-4

գ) -x + 7 = 0

7

դ) 5 – 2x = 1

2

ե) 3x + 1 = 7

2

զ) -5x – 2 = -12

2

6. 

ա) 3x + 2x = 10

2

բ) 5x + x = 6

1

գ) 5 = 4x – 3x

5

դ) 8 = 3x – x

4

7*. Ճամբարում 7 երեխա պաղպաղակ է ուտում ամեն օր, 9 երեխա՝ ամեն երկրորդ օրը, իսկ մնացած երեխաները ընդհանրապես պաղպաղակ չեն ուտում։ Երեկ պաղպաղակ կերավ 13 երեխա։ Քանի՞ երեխա պաղպաղակ կուտի այսօր։

8*. Տատիկն ունի 10 թոռ, որոնցից ավագը Մարիամն է։ Բոլոր թոռները տարբեր տարիքի են։ Նրանք բոլորի տարիքների գումարը 180 է։ Ամենաքիչը քանի՞ տարեկան կարող է լինել Մարիամը։ 

19

Լրացուցիչ առաջադրանք

1. Արդյո՞ք 2 թիվը տրված հավասարման արմատ է.

ա) x + 3 = 2x + 1

2

բ) 3x + 4 = 6x – 2

2

2. Լուծիր հավասարումը.(2-4 վարժություններ)

ա) 12 + x = 17

5

բ) x + 7 = 7

0

գ) x – 6 = 6

12

դ) 5 + x = 3

-2

ե) -7 + x = -2

5

զ) x + 18 = 18

0

3. 

ա) 2x = 4

2

բ) 6x = 24

4

գ) 7x = -14

-2

դ) -5x = 100

-20

ե) -2x = -8

4

զ) 12x = -36

-3

4.

ա) 5x – 2 = 1

3\5

բ) -5x – 2 = -12

2

գ) 3x – 1 = 8

3

դ) -4x = 8/25

-8\100

5. Ծառերն աճում են անտառային փողոցի միայն մի կողմում։ Կա ընդամենը 60 ծառ։ Ամեն երկրորդ ծառը թխկի է, իսկ ամեն երրորդ ծառը՝ լորենի կամ թխկի։ Մնացած ծառերը կեչի են։ Քանի՞ կեչի կա այդ փողոցում։

10