Զորաց եկեղեցի
Եկեղեցին գտնվում է Եղեգիս գյուղի արևելյան եզրին։ Այն կառուցվել է 14-րդ դարում Սյունյաց իշխան Տարսայիճ Օրբելյանի թոռան՝ Ստեփանոս Տարսայիճ եպիսկոպոսի կողմից։ Կա կարծիք, որ եկեղեցին կառուցվել է զինվորական նպատակով, քանի որ այդ ժամանակ Հայաստանը հեծում էր մոնղոլների լծի տակ, և իշխանները պետք է մարտնչեին նրանց դեմ։ Եկեղեցին գտնվում է կանգուն վիճակում։
Արատեսի վանք
Վանքը գտնվում է Եղեգիա գետի Արատես վտակի ափին։ 13-րդ դարում Ստեփանոս արք․ Օրբելյանը վանքն իր կալվածքներով հանձնել է Նորավանքին որպես ամառանոց, իսկ 1301 թվականին վանքին է նվիրել Գեղարքունիք գավառի ութ գյուղ։ Վանքի տարածքում կան 10–17-րդ դարի խաչքարեր և տապանաքարեր։ Վանքն ունի երեք ավանդատուն՝ խորանի երկու կողքերին և հյուսիսային պատին կից։
Արփա գետ
Արփան Արաքս գետի ձախ վտակն է։ Սկիզբ է առնում Թեքսարի լեռների հորդառատ աղբյուրներից 3200 մ բարձրությունից։ Վերին հոսանքում գետը դանդաղահոս է, բայց դեռ չհասած Ջերմուկին՝ դառնում է արագահոս և, ճեղքելով Վարդենիսի լեռնալանջերը, գահավիժում է անտառապատ խոր կիրճը։ Ջերմուկից ներքև Արփան հոսում է գալարումներով և իր ընթացքը մերթ արագ, մերթ դանդաղ շարունակում է մինչև Արենի գյուղը։ Ստորին հոսանքում Արփան բաժանվում է բազմաթիվ մեծ ու փոքր առուների։ Ամռան ամիսներին ամբողջովին օգտագործվում է դաշտերն ու այգիները ոռոգելու համար։
Գետի երկարություն 128 կմ է (Հայաստանում 90 կմ), ջըրհավաք մակերեսը՝ մոտ 2600 կմ²։ Վերին հոսանքում գտնվում են Ջերմուկ առողջարանը և համանուն ջրվեժը։ Ջուրն օգտագործվում է ոռոգման և էլեկտրաէներգիա ստանալու համար։ Այստեզ կառուցված են մի շարք ջրհան կայաններ և ՀԷԿ-եր։
Արատես գետ
Արատես գետը գտնվում է Վայոց Ձորի մարզում։ Այն սկիզբ է առնում Վարդենիսի լեռներից և միախառնվում Կարակայա գետին։ Երկարությունը 12 կմ է։ Ընդհանուր ջրահավաք մակերեսը` 33,2 կմ²։
Դանիել Խալափյանի բլոգ 